Groen dak

Waarom een groen dak?

Naar aanleiding van de verstedelijking en de klimaatverandering zijn er al vele onderzoeken gedaan naar de voordelen van groene daken en groene gevels. Enerzijds stijgt de temperatuur, anderzijds zijn er steeds vaker hevige en onvoorziene regenbuien. Dit zorgt in steden voor overstromingen en overbelasting van het riool. Een groen dak levert de nodige voordelen op en kan helpen de temperatuur te verlagen in stedelijke gebieden. Daarnaast draagt een sedum dakbedekking bij aan de biodiversiteit en vangt het een deel van het regenwater op. Er wordt echter vaker voor een groen dak gekozen vanwege de esthetische groene uitstraling, dan vanwege de voordelen.

Opvang en buffering van water

In zijn onderzoek ‘Technische eigenschappen van groene daken en gevels’ dat hij tijdens zijn studie aan de faculteit Bouwkunde Mastertrack Building Technology van de Technische Universiteit Eindhoven uitvoerde, concludeert Nicky Damen (2012) dat de retentie van water op platte groene daken kan oplopen tot gemiddeld 75%. Daarbij is de waterrentie afhankelijk van verschillende factoren, zoals het type vegetatie, de dikte en type van het substraat. Uiteraard is de opvang en buffering van het water ook afhankelijk van de huidige verzadiging van het substraat. De minimale retentiecapaciteit van het MobiRoof ECO systeem bedraagt ca. 20 liter per m². Het waterbufferend vermogen kan met nog eens 10 liter vergroot worden door het aanbrengen van een bufferlaag onder de cassette. De waterretentie zorgt wel voor extra gewicht op het dak, maar de lichtgewicht cassettes maken deze buffering van water mogelijk.

De thermische invloed van een groen dak

Naast opvang en buffering van water is een groendak ook een uitstekende isolatiemethode. Een groen dak levert voordelen op wat betreft de energiebehoefte van een gebouw. Uit het onderzoek van K.K.Y. Liu ‘Engineering performance of rooftop gardens through field evaluation’ (2003) blijkt dat de energiebehoefte met 75% kan worden gereduceerd voor het koelen en verwarmen. Een groen dak heeft een isolerend vermogen waardoor het ook het binnenklimaat van een gebouw kan verbeteren. Er wordt immers minder omgevingswarmte van buiten naar binnen doorgegeven, blijkt uit het onderzoek van Dunnett, N. and Kingsbury, N., Planting green roofs and living walls (2008). Op zomerse dagen kan sedum dakbedekking wel 72% van de straling van de zon tegenhouden en worden de warmteverliezen naar buiten gereduceerd met ongeveer 13% (N. Damen, 2012). Wel is uit meerdere onderzoeken naar voren gekomen dat de dikte en type substraat, type groen en de mate van isolatie bepalend zijn voor de warmtewinsten en verliezen.

Sedum dak voordelen op een rij

Een sedum dak heeft verschillende voordelen:

• Draagt bij aan de biodiversiteit
• Opvang en buffering van regenwater
• Isolerende en geluiddempende werking
• Verlengt de levensduur van het dak
• Verbetert de luchtkwaliteit en vangt fijnstof af
• Verhoogt het rendement van zonnepanelen

Groene dakbedekking

Het MobiRoof ECO dakbegroeningssysteem is een kant-en-klaar systeem voor een extensief groen dak. MobiRoof ECO bestaat uit sedumcassettes die eenvoudig aan elkaar te klikken zijn. De groen dak cassettes zijn gevuld met meerdere soorten sedum. De cassettes zijn ook voorzien van een substraat dat voor drainage en opslag van water zorgt. De sedumcassettes van MobiRoof zijn direct toepasbaar op de dakbedekking. Echter wanneer er geen wortelwerende dakbedekking is toegepast op het dak, wordt aangeraden eerst een wortelwerend damp-open folie aan te brengen.

Dakbedekking planten

De sedum dakbedekking bestaat uit 6-8 verschillende planten per cassette. De sedum bestaat uit verschillende soorten waaronder Album, Spurium en Reflexum. Er gaan 4 cassettes in een m² waardoor er een mooie mix van sedum planten op het dak ontstaat. De vetplant heeft weinig onderhoud nodig en kan goed tegen de droogte. Dit maakt de plant uitstekend geschikt als dakbedekking. De dakbedekking plantjes, die gebruikt worden in de cassettes in het MobiRoof ECO systeem worden op de productielocatie van Mobilane onder “On the way to PlanetProof” certificering gekweekt. Dit onafhankelijke keurmerk bewijst dat de sedum beplanting voor de MobiRoof ECO duurzaam is geproduceerd en daardoor een betere keuze voor natuur, klimaat én dier is.

Onderhoud sedum daken

Een groen dak heeft niet veel onderhoud nodig en doordat sedum winterhard is, blijft het sedum dak ook het hele jaar groen. Dankzij het waterbufferend vermogen van de groen dak cassettes is irrigatie vrijwel niet nodig, maar een sedum dak heeft wel 1 à 2 maal per jaar onderhoud nodig. De sedum dakbedekking moet in het voorjaar bemest worden met sedummeststof. En in september moeten de uitgebloeide planten gesnoeid worden en ongewenst onkruid verwijderd worden. Bovendien is het belangrijk dat de hemelwaterafvoer schoongehouden wordt.

Verschillende toepassingen van groene daken

Een groen dak is niet alleen geschikt voor platte daken, maar kan ook op daken met een lichte hellingshoek (tot ca 20% ofwel 10 graden) geplaatst worden. Om MobiRoof ECO toe te passen op daken met een grotere hellingshoek, dient een extra zekering zoals een L-profiel aangebracht te worden. Hierdoor is een groen dak niet alleen mogelijk op een schuur, overkapping of tuinhuis, maar ook op woningen en utiliteitsgebouwen. Daarnaast zijn er groene daken te vinden op bushokjes, overdekte fietsenstallingen en parkeergarages. De toepassingen van de groen dak cassettes zijn zeer uiteenlopend.

Circulair groen dak systeem

Duurzaamheid is onder te verdelen in ‘durability’ en ‘sustainability’. Het onderscheid is in het Nederlands minder duidelijk doordat beide vertaald worden als duurzaamheid. Echter bij ‘durability’ wordt er gekeken naar de levensduur oftewel hoe lang een materiaal of product meegaat. Bij ‘sustainability’ wordt juist gekeken naar hoe milieuvriendelijk de manier is waarop een materiaal of product tot stand is gekomen. Maar ook of het materiaal weer recyclebaar is. Een groen dak systeem van Mobilane voldoet aan beide betekenissen van duurzaamheid.

Sustainable

MobiRoof ECO is een circulair groen dak systeem waarbij de sedum cassettes gemaakt zijn van gerecycled kunststof en geproduceerd in Nederland. En dat niet alleen want de cassette is ook volledig recyclebaar. Dit zorgt voor een verminderde druk op het milieu en een beperking van afvalstromen.

Durable

Groene dakbedekking draagt bij aan de levensduur van daken. In meerdere onderzoeken is dit onderzocht en geconcludeerd. De groene dakbedekking vermindert de temperatuur op de dakbedekking (membraam) waardoor de levensduur wordt verlengd. Ook de UV-straling komt niet direct op de dakbedekking en doordat het bedekt is met planten zal het dak minder fysieke schade oplopen.

Lichtgewicht sedumdak

De groen dak cassettes zijn bovendien licht van gewicht waardoor het MobiRoof systeem eenvoudig en snel kan worden toegepast op allerlei gebouwen zonder dat een aanpassing aan de draagconstructie nodig is. Een gevulde cassette met sedum planten weegt zo’n 38 kg per m² en ca. 58 kg per m² wanneer deze volledig verzadigd is met water. Bijkomend voordeel is dat de groen dak cassettes herplaatsbaar en door te zagen zijn, zodat het dak volledig naar wens en op maat ingericht kan worden. Het lichte gewicht en de compacte afmeting maken het mogelijk de sedum dakbedekking zelf te installeren. Wel dient grind aangebracht te worden op de buitenranden van het dak en rondom bijvoorbeeld dakramen en bij afvoerpijpen om het microklimaat te bevorderen en windinvloeden onder de cassettes te voorkomen.

Groen dak met zonnepanelen

Zonnepanelen zetten zonne-energie om in elektriciteit, maar anders dan hun naam doet vermoeden, werken zonnepanelen minder goed naarmate ze warmer worden. Een groen dak helpt de apparatuur koeler te blijven waardoor je meer rendement uit je zonne-energie haalt. Op een zwart plat dak kan de temperatuur in de zomer oplopen tot wel 85°C, op een sedum dak is de maximumtemperatuur zo rond de 35°C. Zonnepanelen hebben het beste rendement bij een omgevingstemperatuur onder de 25°C. Met een groen dak kunnen de zonnepanelen dus langer op hun maximale capaciteit blijven werken doordat het dak minder snel opwarmt.

Een groen dak met zonnepanelen heeft nog meer voordelen. Zo creëren de zonnepanelen schaduwrijke plakken waardoor vlinders en insecten daar op het warmst van de dag kunnen ‘schuilen’. Daarnaast zijn sedumplanten vetplanten die vocht in hun bladeren opslaan waardoor ze erg slecht branden. Mocht er brand ontstaan door de zonnepanelen, werkt het groene dak dus brandvertragend. Zijn er al zonnepanelen geïnstalleerd? Ook dan kan een groen dak gewoon aangelegd worden onder en rondom de zonnepanelen. Het is dus niet noodzakelijk om de panelen tijdelijk te verwijderen.

Groen dak subsidie

Een groen dak draagt bij aan het verduurzamen van de omgeving. Daarom wordt de aanleg hiervan gestimuleerd door het beschikbaar stellen van subsidies. Dit kan wel oplopen tot € 40,- per vierkante meter. Dat maakt de aanschaf en aanleg van groen op het dak een stuk goedkoper. Hoeveel de subsidie voor een groen dak is en ook aan welke voorwaarden moet worden voldaan verschillen per gemeente, waterschap of provincie. Daarnaast is er een subsidieplafond. Elke overheidsinstantie heeft een bepaald budget voor groene subsidies, dit is het bedrag dat gedurende een periode beschikbaar is. Informeer daarom van tevoren of het plafond al bereikt is. Vaak geldt: wie het eerst komt, het eerst maalt. Op de de Groene Subsidiewijzer staat beschreven welke subsidies, groene leningen en andere maatregelen er gelden.